1. Тіл ширату.
1) Төмендегі сұрақтар бойынша жауып беріңіздер –
2) Сіз білетін «сәлемдесу», «қоштасу» түрлерін атаңыз.1
3) Төмендегі мақалды оқып, мағынасын ашыңыз. Қандай жағдайда осындай мақал айтылады деп ойлайсыз.
Сақтықта қорлық жоқ,
Сәлемде зорлық жоқ
Бір көрген – таныс,
Екі көрген – туыс.
Таныс Танысу Таныстыру Танысайық, Таныс болайық Танысып қой |
Знакомый Знакомиться Познакомить Давайте познакомимся
Познакомься |
2. Оқыңыз. Есте сақтаңыз!
Менің ат+ЫМ, есім+ІМ, отбасы+М
Сенің ат+ЫҢ, есім+ІҢ, отбасы+Ң
Сіздің ат+ЫҢЫЗ, есім+ІҢІЗ, отбасы+ҢЫЗ, (-ҢІЗ)
Оның ат+Ы, есім+І, отбасы+0
Біздің ат+ЫМЫЗ, есім+ІМІЗ, отбасы+МЫЗ, (-МІЗ)
Сендердің ат+ТАРЫҢ, есім+ДЕРІҢ, отбасы+ЛАРЫҢ, (-ЛЕРІҢ)
Сіздердің ат+ТАРЫҢЫЗ, есім+ДЕРІҢІЗ, отбасы+ЛАРЫҢЫЗ,
(-ЛЕРІҢІЗ)
Олардың ат+Ы/ТАРЫ, есім+І/ДЕРІ, отбасы+/ЛАРЫ
3. Төмендегі сөздерге тәуелдік жалғауларын жалғаңыздар.
Таныс, дос, жолдас, қызметкер
4. Сөз орамдары / Выражения речевого этикета
Танысайық. – Давайте, познакомимся.
Таныс болайық. – Будем знакомы.
Сізбен танысуға бола ма? – Можно с вами познакомиться?
Сенiң атың (есімің) кiм? – Как тебя зовут?
Сiздiң атыңыз (есіміңіз) кiм? – Как вас зовут?
Сенiң аты-жөнiң кiм? – Как твое имя-отчество?
Сiздiң аты-жөнiңiз кiм? – Как ваше имя-отчество?
Менiң атым /есiмiм/ – Меня зовут
Менiң аты-жөнiм – Меня зовут (мое имя-отчество)
Оның аты /есiмi, аты-жөнi/ кiм? – Как его зовут?
Оның аты /есiмi, аты-жөнi/ – Его зовут
Танысып қойыңыз, ... – Знакомьтесь ...
Таныстыруға рұқсат етіңіз. – Разрешите вас познакомить.
Танысқаныма қуаныштымын! – Рад(а) познакомиться!
Мен де танысқаныма қуаныштымын! – Я тоже рад(а) познакомиться.
Назар аударыңыз. / Обратите внимание.
Сілтеу есімдіктері/ Указательные местоимения: мынау, бұл, осы – это, этот анау, ол, сол – тот, та |
5. Мәтіндерді оқыңыздар.
Танысу
І. Мен Таңатармын. Тегім – Ертай. Мен жиырма үштемін. Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің қазақ филология факультетінің 4-ші курс студентімін.
Менің әке-шешем бар. Біздің отбасымыз өте үлкен: атам, әжем, әкем, шешем, бір ағам, екі інім, қарындасым және мен. Астана қаласында тұрамыз. Атам және әжем – зейнеткер. Әкем – есепші. Шешем – мұғалім. Ағам – қызметкер. Інілерім мектепте оқушы. Қарындасым – балабақшада. Біздің үйіміз бес бөлмелі. Отбасымыз жақсы және тату.
Сөздік
танысу – знакомство, знакомиться
атындағы – имени
ұлттық – национальный
зейнеткер – пенсионер
мұғалім – учитель
қызметкер – сотрудник, служащий
оқушы – ученик
есепші – бухгалтер
отбасы – семья
балабақша – детский сад
бөлме – комната
тату – дружный
Сұрақтарға жауап беріңіздер.
1. Таңатар қайда оқиды?
2. Ол қай қалада тұрады?
3. Отбасында неше адам бар?
4. Өз отбасыңыз туралы әңгімелеп беріңіз.
ІІ. Астана қаласында өтетін жиналысқа жер-жерден делегаттар қатысатын болғандықтан, бізге Ресейден келетін делегаттарды күтіп алу жүктелген еді. Оларды күтіп алып, таныса бастадық.
Қарсы алушылар: Сәлеметсіз бе? Қал-жағдайыңыз қалай? Шаршаған жоқсыз ба?
Жолаушылар: Сәлеметсіздер ме? Рахмет, жақсы.
Қарсы алушылар: Сіздер делегатсыздар ма? Танысайық. Менің аты-жөнім – Ерлан Аманұлы Болат. Мына кісі – жолдасым Әбенұлы Азат Оспан.
Жолаушылар: Менің аты-жөнім – Сидоров Алексей Иванович. Мен – Иванов Анатолий Алексеевичпін. Ресейденбіз.
Ерлан: Жақсы, кейін толығырақ танысамыз. Қазір машинаға жүріңіздер.
Сөздік
жиналыс – собрание
күтіп алу – встречать
танысу – знакомиться
шаршау – усталость
жолдасым – друг
кейін – потом
Сұрақтарға жауап беріңіздер.
1. Делегаттар қай жерден келді?
2. Делегаттарды кімдер күтіп алды?
3. Ерланның жолдасының аты-жөні кім?
4. Ресейден неше адам келді?
5. Ерлан Аманұлы кіммен танысты?
6. Ерлан Аманұлы делегаттарды кіммен таныстырды.
7. Үй тапсырмасы:
Мәтіндер бойынша тапсырмаларды орындаңыздар.
І. Таңатар айтады:
Менің отбасы.... бар. Біздің отбасы....... үлкен. Ата... және әже... – зейнеткер. Іні.... мектепте оқушы. Қарындас... – балабақшада. Біздің үй... бес бөлмелі. Отбасы... жақсы және тату.
ІІ. Сөйлемдерді толықтырыңыздар:
Ресейден келетін делегаттарды...... Қонақтарды күтіп .... Делегаттармен..... Делегаттарды күтіп алу.... |
таныса бастадық жүктелді күтіп алу алдық |
ІІІ. Неліктен қазақтар «Адам бір-біріне қонақ», дейді. Осы тақырыпқа шағын әңгіме жазыңыздар.